W pracy tej pragniemy odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu człowiek może świadomie kształtować rozwój osobowości i zapewnić zachowanie zdrowia psychicznego. Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy zastanowić się, co to jest osobowość. Pełne zdefiniowanie tego pojęcia jest niełatwe. Ciągle nurtują nas pytania: Jaki jest człowiek? Dlaczego dąży do takich, a nie innych celów? W jaki sposób realizuje swoje zamierzenia? Czy sposoby te wykazują jakieś cechy wspólne? Czy jest wytrwały w pokonywaniu trudności, czy też łatwo rezygnuje? Czy jest krytyczny wobec własnego postępowania? Czy wyciąga wnioski z popełnionych błędów? Czy żywo reaguje emocjonalnie? Pytania te zadajemy wiele razy w ciągu dnia, oceniając zachowanie naszych bliskich, współpracowników, kolegów, znajomych. W tych ocenach powtarzają się pewne cechy stałe, charakterystyczne dla określanego człowieka, a odróżniające go od innych ludzi… Owe indywidualne cechy zachowania człowieka, różniące go od innych pod względem tego, co robi, jak robi i dlaczego — to cechy psychiczne. Wielu psychologów ujmowało osobowość jako zespół stałych cech psychicznych, różniąc się w poglądach co do tego, które z nich mają decydujący wpływ na postępowanie człowieka. Biorąc za podstawę stałe cechy psychiczne, tworzono typologie somatopsychiczne. Na przykład E. Kretschmer w swojej klasyfikacji wyróżnia trzy temperamenty: schizotymiczny, cyklotymiczny i iksotymiczny, wiążąc to z trzema typami budowy ciała: typem leptosomicznym, pyknicznym oraz atletycznym, opisując także liczne formy mieszane. W wymienionych typach temperamentów badacz za podstawę przyjął pobudliwość emocjonalną, tempo procesów psychicznych i czynności ruchowych, jak również nastrój i czas trwania reakcji.