Współczesna psychologia odeszła od wyszukiwania stałych cech psychicznych i określania ich miejsca w strukturze osobowości. Szuka przede wszystkim odpowiedzi na pytanie, jakie mechanizmy stanowią przyczyny poszczególnych sposobów zachowania i jakie zasady leżą u podstaw funkcjonowania osobowości. Punktem wyjścia do oceny cech postępowania człowieka jest praktyczna jego działalność. Nie wdając się w specjalistyczną analizę różnych teorii osobowości, przedstawianych w literaturze przedmiotu, kilka słów poświęcimy osobowości, opracowanej przez polskiego psychologa, profesora Janusza Reykowskiego, który za punkt wyjścia do swojej teorii przyjmuje aktywność ludzką, pojmowaną jako system działań zorganizowanych i celowo ukierunkowanych, czyli system czynności”. Wszystkie czynności wykonywane przez człowieka, od najprostszych do najbardziej skomplikowanych, kierowane są przez odpowiednie urządzenie w mózgu człowieka. To „urządzenie” to hierarchicznie uporządkowane mechanizmy regulujące, programujące niejako naszą aktywność. Obserwując rozwój małego dziecka, stwierdzamy, że z trudem opanowuje ono kolejne czynności. Początkowo aktywność jego jest bezładna, chaotyczna, ale w toku rozwoju zaczyna się porządkować. Dziecko opanowuje różne pojedyncze czynności, uczy się jednostkowych reakcji, aby stopniowo kojarzyć pewne następstwa z sytuacjami i osobami, np. żywo reaguje na widok butelki z jedzeniem, spodziewając się zaspokojenia najsilniejszej w ten chwili potrzeby, tj. głodu.